Społeczny obserwator wyborów samorządowych
Podczas wyborów samorządowych w 2018 roku po raz pierwszy polskie organizacje społeczne będą mogły oddelegować do lokali wyborczych swoich obserwatorów. W opracowanym przez Fundację Batorego „Poradniku dla obserwatorów społecznych. Wybory samorządowe 2018” wyjaśniamy dlaczego warto skorzystać z możliwości obserwowania procesu wyborczego, jak zorganizować akcję obserwacyjną i jak zostać obserwatorem.
Osoby zainteresowane prowadzeniem monitoringu powinny zgłosić się do organizacji, które mają uprawnienia do delegowania obserwatorów społecznych.
Art. 103c. Kodeksu wyborczego stanowi, że stowarzyszenia i fundacje, do których celów statutowych należy troska o demokrację, prawa obywatelskie i rozwój społeczeństwa obywatelskiego mają prawo wyznaczyć do komisji wyborczych po jednym obserwatorze społecznym. Wystarczy, że w statucie organizacji znajduje się przynajmniej jeden z celów wskazanych w Kodeksie wyborczym. Nie jest istotne za pomocą jakich określeń cele te są sformułowane. Co ważne, jeden obserwator nie musi siedzieć w lokalu wyborczym od rana do nocy. Może mieć zmienników, pod warunkiem, że nie będą oni znajdować się w lokalu wyborczym w tym samym czasie.
Na co warto zwrócić szczególną uwagę w dniu głosowania.
Przed otwarciem lokalu wyborczego:
– czy karty do głosowania zostały właściwie opieczętowane przez obwodową komisję,
– czy urna jest pusta i czy została zaplombowana.
W trakcie głosowania:
– czy wszyscy wyborcy potwierdzają odebranie kart do głosowania podpisem w spisie wyborców,
– czy są miejsca zapewniające tajność głosowania,
– czy w lokalu wyborczym nie dochodzi do agitacji na rzecz któregoś z komitetów czy kandydatów,
– czy nikt nie wynosi z lokalu wyborczego kart do głosowania.
Podczas przekazania materiałów wyborczych z komisji przeprowadzającej głosowanie do komisji liczącej głosy:
– czy niewykorzystane karty zostały właściwie zabezpieczone.
Podczas liczenia głosów:
– czy komisja pracuje w pełnym składzie,
– czy były problemy z interpretacją ważności głosu.
Co może obserwator dokładnie opisuje PRZEWODNIK