Bukszpan wiecznie zielony.

Przez ogrodników ceniony za łatwość uprawy, przez minimalistów za niemalże ascetyczny wygląd,

przez artystów za plastyczność, a przez architektów krajobrazu za uniwersalność.

Rzec by można – roślina doskonała!

I w rzeczy samej tak właśnie jest – bukszpan jest doskonały pod każdym względem.

Ta długowieczna roślina jest niekwestionowanym liderem wśród roślin i bez względu na nasze upodobania może stanowić bazę każdego ogrodu. Charakteryzuje się niezwykłą odpornością na niesprzyjające warunki klimatyczne oraz posiada wybitne zdolności regeneracyjne. Nie oznacza to jednak, że wolno nam ją „ogolić na łyso”, gdyż takiego traktowania nie zniesie żadna roślina, nawet tak tolerancyjna jak bukszpan.

Cięcie powinniśmy przeprowadzać dwa razy w roku, w czerwcu, kiedy nowe przyrosty lekko zdrewnieją i na przełomie sierpnia i września. Zagwarantuje nam to zwarty pokrój i dobry wygląd krzewów. Tniemy z rozwagą, ostrymi narzędziami pamiętając, że jedynie młode pędy szybko się regenerują, starszym, mocno zdrewniałym zajmuje to więcej czasu, dlatego ich nierozważne przycięcie pozostawi nam nieestetyczną dziurę.

Również niewielkie wymagania siedliskowe przekładają się na dużą popularność tego krzewu. Pomimo że roślina preferuje gliniasto wapienne podłoże, przy odpowiednim przygotowaniu stanowiska (dodatek dojrzałego kompostu lub próchnicy) urośnie nawet na piaszczystym gruncie. Bukszpany nie wymagają obfitego nawożenia, wystarczy im jednorazowa dawka preparatu wieloskładnikowego.

Jeżeli przeznaczyliśmy dla bukszpanu mocno nasłonecznione stanowisko powinniśmy pamiętać również o jego podlewaniu. Dostarczanie wody jest szczególnie istotne zaraz po posadzeniu lub przesadzeniu oraz podczas letnich upałów i tuż przed zimą.

Mimo znacznej tolerancji na choroby i szkodniki, nie powinniśmy ignorować pogarszającego się stanu roślin. Szybka diagnoza może uchronić nas i nasze krzewy przed koniecznością wykopania schorowanego egzemplarza oraz przed rozprzestrzenianiem się infekcji czy intruzów na sąsiadujące rośliny. Najczęściej spotykanymi szkodnikami bukszpanów są pryszczarek bukszpanowy, przędziorek bukszpanowiec oraz miodówka bukszpanowa.

Charakterystycznym objawem żerowania pryszczarka są poja-wiające się na górnej stronie liści żółte, wypukłe plamy, a na dolnej guzy i pęcherze, w których żyją pomarańczowe larwy.

Obecność przędziorków zasygnalizują nam żółte kropki łączące się w duże plamy, które z czasem zaczną zasychać prowadząc do zamierania liści, a wizytówką miodówki są liście przypominające główki kapusty z wybrzuszonymi blaszkami liściowymi.

Niestety musimy się również liczyć z tym, że nasze krzewy zostaną zaatakowane przez choroby grzybowe. Najgroźniejsze z nich to fytoftoroza wywołująca więdnięcie i zamieranie całych pędów od wierzchołków oraz zamieranie pędów wywoływane przez grzyb Volutella buxi. Objawy to brązowienie i obumieranie młodych gałązek, plamy na liściach oraz pojawianie się pomarańczowych kropek. Innym groźnym grzybem jest Cylindrocladium buxicola. Objawami choroby są ciemnobrązowe plamy na liściach i czarne smugi na łodygach. Po krótkim czasie od zainfekowania krzewy ogołacają się z liści.

Brązowe i szare przebarwienia na liściach bukszpanu, a z czasem zamieranie całych połaci żywopłotów może być efektem porażenia roślin przez groźną chorobę grzybową zwaną askochytozą.

W pierwszej fazie na blaszkach liściowych pojawiają okrągłe, stopniowo powiększające się żółte plamy.

Z czasem ich powierzchnia brązowieje, a wokół plam tworzy się czerwonobrunatna obwódka.

Do walki z chorobami stosujemy odpowiednie środki grzybobójcze, a przy rozległych porażeniach usuwamy całe rośliny.