Hortensja większości z nas kojarzy się z ogródkiem wiejskim.

Skojarzenie trafne, jednak już nieco nieaktualne, gdyż w ostatnich latach ten wyjątkowy gatunek wdarł się również do miejskich domów, zarówno tych tradycyjnych jak i bardzo nowoczesnych, a wielbiciele ich piękna hodują je także w donicach na balkonach i tarasach.

1. Kto to taki?

Pochodzi z Japonii, a jej wspaniałe kwiatostany (kuliste, talerzowe lub wiechowate) przybierają najrozmaitsze barwy. Kwiaty hortensji występują w szerokiej gamie kolorów: biel, róż, czerwień i różne odcienie błękitu. Kwitną od czerwca do września.

Najczęściej spotykane gatunki to:

hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla),

hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata),

hortensja krzewiasta (Hydrangea arborescens)

hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris).

Zazwyczaj dorastają do 1-1.5 m. i przybierają kulisty pokrój. Wyjątek stanowi Hydrangea petiolaris, która odbiega od sióstr zarówno rozmiarem (na ogół jest większa) jak i pokrojem (silne pnącze wymagające stabilnych podpór). Sporych rozmiarów kwiatostanów nie sposób nie zauważyć z daleka, ale dopiero przy bliższym przyjrzeniu się ukazują całą swoją urodę. Kwiatostany składają się z wewnętrznych płodnych i zewnętrznych płonnych kwiatów.

2. Wymagania

Hortensje sadzimy w miejscach zacisznych i ciepłych, ponieważ nie są one całkowicie odporne na mróz (zwłaszcza pąki kwiatowe). Na zimę krzew należy zabezpieczać, robiąc kopczyk chroniący korzenie (podobnie jak dla róż). Tak zabezpieczony krzew nawet jeśli „odmrozi” sobie część nadziemną, to świetnie się zregeneruje i wypuści wiosną nowe pędy z dolnych pąków. Hortensje lubią ziemie żyzne, pulchne, próchniczne i wilgotne ale – nie mokre – o odczynie kwaśnym lub lekko kwaśnym (pH 5- 5.5), dobrze znoszą zanieczyszczenie powietrza, a więc nadają się do miast.

3. Stanowisko

Najlepsze są miejsca półcieniste lub umiarkowanie nasłonecznione. Warunkiem dobrego wzrostu i kwitnienia jest zapewnienie im dostatecznej ilości wody. Bez tego szybko więdną oraz skąpo i nieefektownie kwitną.

4. Nawożenie

Regularne, szczególnie w miesiącach wiosennych i na początku lata. Nawozy wieloskładnikowe, ale nie zawierające związków wapnia, który powoduje u nich chlorozę – żółknięcie liści, osłabienie rośliny, a nawet zamieranie. Polecam typowe nawozy do hortensji i rododendronów lub inny roślin kwaśnolubnych. Mogą być granulowane lub w proszku, który rozpuszcza się w wodzie.

Odmiany hortensji o niebieskich kwiatach wymagają kwaśniejszego podłoża. Odczyn gleby ma bezpośredni wpływ na kolor kwiatów. Przy pH 5.5 będą one bardziej niebieskie, przy pH 6.5 bardziej czerwone. Utrzymując kwasowość pomiędzy tymi poziomami, mamy szansę uzyskać kwiatostany dwukolorowe.

6. Cięcie

Konieczne w przypadku tych roślin. Wiosenne cięcie przeprowadzamy dopiero wtedy gdy hortensja odżyje i zacznie się jej wzrost. Wówczas wtedy dopiero dokładnie widać, które gałązki są definitywnie obumarłe. Usuwamy pędy martwe, cienkie i te które wyginają się do dołu. Następnie skracamy koronę o ¼. Cięcia pod koniec lata do wczesnej wiosny należy unikać.

Urok tych efektownych kwiatostanów możemy zachować na bardzo długo, ścinając do wazonu kwiaty z górnej części krzewu. Podczas procesu zasychania zmieniają barwy. Im silniej przycinamy pędy, tym obficiej kwitnie w następnym roku. Pozostałe nieścięte kwiatostany jesienią nadadzą naszemu otoczeniu niepowtarzalny klimat.

7. Choroby i szkodniki

Hortensje często atakowane są przez choroby grzybowe oraz uciążliwe szkodniki. Odpowiednia diagnozę można postawić, szczegółowo analizując konkretne symptomy chorobotwórcze:

– brązowe plamy na liściach – szara pleśń – rośliny 2-3 krotnie opryskujemy preparatem Rovral Flo, zachowując 14 dniowe odstępy pomiędzy zbiegami.

– na liściach pojawiają się okrągłe lub owalne, brązowe plamy, które z czasem zasychają i mogą się wykruszać – plamistość liści – po stwierdzeniu objawów krzewy powinniśmy opryskać trzykrotnie, w odstępach dziesięciodniowych, preparatami: Topsin 500 SC lub Score 250 EC.

– na najmłodszych liściach i pędach pojawia się biały, mączysty nalot grzybni, a z czasem chore liście zmieniają zabarwienie na purpurowo-brązowe – mączniak prawdziwy – wykonujemy oprysk Score 250 EC lub Topsin 500 SC.

– liście żółkną, a ich nerwy pozostają zielone – chloroza – powstaje na skutek małej kwasowości podłoża lub nieodpowiedniego nawożenia lub jego braku. Sposobem na przywrócenie dobrego wyglądu roślin jest zakwaszenie podłoża odpowiednim nawozem lub zastosowanie preparatu zakwaszającego podłoże.

– liście żółkną, na spodniej stronie widoczna pajęczynka – przędziorki – krzewy 3 –krotnie opryskujemy preparatem Magus 200 SC lub Ortus 240 S.C..

Odmiany które warto mieć:

Hortensja ogrodowa: Merveille Sanguine, Rotschwanz, Bluebird, Annabelle, You&Me Forever, Alpengluhen.

Hortensja bukietowa: Pinky Winky, Grandiflora, Pink Diamond, Tardiva

Hortensja krzewiasta: Annabelle, The Pink Annapelle – Invinciblee, Pink Picushion

Hortensja pnąca: Mirranda